Tibet, een eerste kennismaking

Naar Tibet
Vandaag is het electionday in Nepal en je moet een permit hebben om de weg op te mogen. Onze reisorganisatie heeft er een beperkt aantal gekregen en een ervan wordt gebruikt om ons naar de luchthaven te brengen. Het is opvallend rustig op de weg zodat we vrij snel onze bestemming bereiken.
Op de luchthaven verloopt alles ook heel soepel en voordat we het goed en wel weten zitten we in het vliegtuig richting Lhasa, dat 2,5 uur later landt in ...... Chengdu. Door een zandstorm is de luchthaven van Lhasa gesloten. We waren er bijna, omdat op een bepaald moment werd omgeroepen dat we over een half uur zouden landen in Lhasa. Dit bericht werd een paar minuutjes later herroepen met de mededeling dat er moest worden uitgeweken naar Chengdu, anderhalf uur verder weg. Hebben wij weer.
Op de luchthaven van Chengdu was het een grote chaos, omdat niemand, ook de Chinezen zelf niet, wist waar hij aan toe was of wat er stond te gebeuren. Uiteindelijk zijn we met een bus naar een hotel gebracht waar werd gegeten en overnacht. Alles op kosten van Air China. De meisjes aan de balie van het hotel spraken overigens geen woord Engels, maar hadden wel een vertaal-app op hun telefoon. Op zich heel kunstig, ware het niet dat de vertaalde tekst uitgesproken werd met een Chinese variant van het Engels, zodat je het nog niet begreep. Een andere Chinese hotelgast die toevallig bij de balie stond en wel verstaanbaar Engels sprak, heeft ons toen maar geholpen.
Die nacht worden we rond 4 uur gewekt en weer teruggebracht naar de luchthaven. Zodra we weten welk loket we moeten hebben - we lopen eigenlijk gewoon de Chinezen die ook in de bus zaten achterna - lijkt alles verder goed te gaan, maar als we in de rij voor de douane staan, verschijnt opeens Bertie's naam op een informatiebord met een duidelijke tekst in het Chinees?!. We doen net alsof we het niet gezien hebben en lopen door. De douane laat mij passeren, maar Bertie wordt uit de rij geplukt. Ik wil nog terug, maar dat staat men niet toe. Vervolgens begint voor mij het grote wachten. Informatie nul! Ja ze komen mij een keer iets vragen in drie kwart Chinees en een kwart Engels, dat eindigt met 'you wife'. Wat moet ik daar nu mee? Een half uur later krijg ik Bertie weer in zicht en laten ze haar uiteindelijk ook door. Twee problemen waren er blijkbaar. Er zaten 2 back-ups voor onze telefoons in de backpack en die hoorden in de handbagage (bij de overige grenzen die we zijn gepasseerd geen probleem en ik zou eerder verwachten dat ze juist niet in de handbagage mogen) en ze had een visum voor Lhasa en wat deed ze dan in Chengdu? Ja, zeg! Maar in China geldt onder alle omstandigheden rustig blijven.

Een tijdje later landen we alsnog in Lhasa, waar we allerhartelijkst worden ontvangen door de gids en chauffeur die ons de komende dagen door Tibet zullen loodsen. We krijgen beiden een lange witte sjaal omgehangen als teken van welkom.
De komende tijd zien wij veel van het land en leren we ook veel van onze gids. Hier alvast een korte schets.
Tibet is een heel schoon land, zeker als je het vergelijkt met Nepal en (de rest van) China. De mensen zijn er bijzonder vriendelijk. Omdat de meesten geen Engels spreken beperkt het contact zich vaak tot vriendelijk lachen en knikken, maar we horen ook veel een hello, af en toe een let's go en een enkele keer een good morning, ongeacht het tijdstip van de dag. Maar men doet zich moeite.
Het boeddhisme speelt een hele belangrijke rol in het leven van de Tibetaan. We zien continu biddende mensen, pelgrims op weg naar klooster of tempel om daar de kora te lopen en heel veel mensen die offers brengen. Tibet is dan ook het land van de vele kloosters en tempels, waarvan wij er de komende dagen een aantal zullen gaan bezoeken. De spirituele leider is de (14e) Dalai Lama, die echter gevlucht is naar India. Daarnaast kennen ze ook nog een Panden Lama. Panden betekent mentor/leraar en hij vervult deze rol richting de Dalai Lama.
We hebben daar heel wat boeddhabeelden gezien, maar geen enkele met zo'n dikke buik als vaker te zien is in onze Chinese restaurants.
Als je kijkt naar het landschap, dan zie je in elke richting ruige bergen met daartussen hoogvlakten, waar de boeren en nomaden een zwaar bestaan hebben.
De Chinese invloed is goed merkbaar en China probeert deze invloed steeds groter te maken. Zo is er tegen Lhasa aan al een heel nieuw stadsdeel gebouwd voor de talrijke Chinezen die naar Tibet (moeten) verhuizen. De Tibetanen spreken overigens van Chinese emigranten, wat laat zien hoe men hierover denkt.
Tegenover het paleis Potala is een groot plein waar de Chinezen een monument op hebben geplaatst ter ere van de 'bevrijding' van Tibet. De Tibetanen zien dat uiteraard anders.
Verder wil de Chinese overheid dat de Tibetanen ook de Chinese taal leren. Volgens de gids is er een groot verschil tussen beide talen. Wij horen wel wat andere klanken, maar omdat beide talen voor ons onverstaanbaar zijn, is dat lastig te duiden. Heel goed zichtbaar is het verschil in schrift. Tegenover de (vaak groot afgebeelde) Chinese karakters staan de meer gekrulde letters van het Tibetaans.
Sinds de opstand van 2008 zo vertelt ons de gids verder, is ook de greep op de kloosters verstevigd. Elke klooster kent nu zowel een militaire post als een politiepost, beide uiteraard bemand door Chinezen. Ook is er sprake van een soort numerus clausus voor wat betreft het aantal toegestane monniken. Ook de grote kloostercomplexen die duizenden monniken kunnen huisvesten mogen er niet meer dan 250 à 300 hebben. Ook het feit dat op heel veel huizen in China 'vrijwillig verplicht' de Chinese vlag wappert past in dit beeld en eveneens dat in veel restaurants verplicht een foto van belangrijke Chinese leiders moet worden opgehangen.
Bekend was al dat je niet in je eentje, dus zonder gids/chauffeur door Tibet mag reizen. We hadden nog even de vrees dat we ook een Chinese 'oppasser' mee zouden krijgen, maar dat was gelukkig niet het geval.
Voor het mogen onderbrengen van buitenlandse toeristen heb je als hotel een aparte vergunning nodig en slechts een paar hotels in Lhasa hebben deze toestemming.
Opvallend is ook het aantal loslopende honden, overal waar je komt. Ze krijgen van de mensen vaak het eten dat overblijft of worden door de monniken verzorgd. Je moet er een beetje mee uitkijken, want ze kijken niet al te gezond uit hun ogen en hondsdolheid is hier geen onbekend fenomeen.
We hebben de gids ook gevraagd naar de populairste sporten/activiteiten. Volgens hem zijn dit basketbal, voetbal, paardenrennen en dansen.
Op deze manier hebben we een klein beetje een beeld gekregen van Tibet en het leven van de Tibetanen.